Ongewenst seksueel gedrag komt op de ene plek vaker voor dan op andere, en dat is iets waar je als organisatie zelf invloed op hebt. Daarom geeft Stichting Sexmatters Safer Clubbing trainingen aan beveiligers en barpersoneel van clubs, podia en festivals.


Bar en beveiligingspersoneel speelt een belangrijke rol bij het voorkomen van ongewenst seksueel gedrag. Het barteam ziet veel en kan met kleine interventies bezoekers zich veiliger laten voelen. Wij spraken met Romy Day Winkel, Safer clubbing-trainer bij Sexmatters: “In uitgaansgelegenheden maakt personeel onderling vaak seksistische en homofobe grappen. Wanneer je als team respectvol met elkaar en met anderen omgaat, geef je daarmee letterlijk het goede voorbeeld en stel je gelijk een norm voor je bezoekers.” Romy noemt nog een voorbeeld waarmee je als festival of club ongewenst gedrag kunt voorkomen: “…door diversiteit niet alleen door te voeren in je deurbeleid maar ook bij de samenstelling van je team, want zij bepalen de uitstraling die je wilt uitdragen.”

Voelsprieten voor ongewenste situaties

In de Safer Clubbing training ontwikkelt het team voelsprieten om ongewenste situaties aan te pakken voordat deze uit de hand lopen en hoe je ermee omgaat als er iets gebeurt. De training bereid personeel voor op deze situaties. “Het doel van de trainingen is een veiliger plek creëren. De training start met ervaringen delen, wat hebben de deelnemers zelf meegemaakt en wat zij zien gebeuren bij het publiek op het festival of in de club. Dat heeft veel impact. Je merkt dan direct hoe verschillend mensen kijken naar ongewenst gedrag en hoe verschillend zij erop reageren. Vervolgens bespreken we casussen en dragen de deelnemers zelf oplossingen aan. In de evaluatie krijgen de deelnemers concrete tips. Iedereen heeft andere ideeën hoe je het kan aanpakken, maar als team is het belangrijk dat je 1 uitstraling hebt.” Over de impact van de Safer Clubbing trainingen zegt Romy: “In de training kom je samen tot beleid en richtlijnen hoe je hier als team mee wilt omgaan. En in die aanpak zien we weer veel overeenkomsten tussen locaties.”

Meer meldingen door Ben je oké

Sinds de Ben je oké campagne zichtbaar is, krijgen podia en organisaties meer meldingen van hun bezoekers dat er vervelend gedrag plaatsvindt. Hoe kun je als personeel het beste reageren op zo’n een klacht? Romy: “Stel niet te veel vragen maar toon in eerste instantie begrip en empathie voor de situatie. Wat iemand meegemaakt heeft kan voor diegene bedreigend zijn geweest. Bied daarom vooral een luisterend oor en vraag pas in tweede instantie wat je voor diegene kunt doen.” Maar hoe weet je als barpersoneel dan of het waar is wat iemand zegt? Je hebt het zelf immers niet gezien en de vermoedelijke dader ontkent vaak waar die van beschuldigd wordt. Hoe handel je dan eerlijk? “De stap om te melden dat je iets vervelends meegemaakt hebt, is voor veel mensen ontzettend groot. Dat geldt ook voor seksuele intimidatie. Iemand die melding maakt van een incident zal daar meestal niet over liegen.”

Een voorbeeld stellen

Rutgers ziet in onderzoeken ook de mening terug dat ongewenste aanrakingen op billen, borsten of in je kruis er nou eenmaal bij horen als je uitgaat. Hierdoor zijn mensen, vooral vrouwen, bang voor negatieve reacties als ze aangeven dat ze iets niet fijn vinden, reacties als: je zult het zelf wel schuld zijn geweest / je danst ook heel sexy etc. Romy herkent die reacties, ze vult aan: “In de trainingen hoor ik vaak dat mensen geen 'killjoy' willen zijn, iemand die de sfeer verpest. Als iemand wel op bar- of beveiligingspersoneel afstapt met een vervelende ervaring of een klacht, dan is diegene vaak al over een drempel gestapt om voor zichzelf op te komen. Neem die klachten dus altijd serieus.” Romy adviseert clubs vervolgens om degene die het vervelende gedrag vertoont eruit te zetten: “Daarmee stel je een voorbeeld. Ook als diegene zelf ontkent dat er iets gebeurd is. Want iemand die opzettelijk mensen lastigvalt, zal dat vaker doen en daar zit je niet op te wachten. Mocht de beschuldiging onterecht zijn, dan kan dat altijd nog minder kwaad.”

Mooie aanvulling op de Ben je oké-campagne

“Organisaties die de training volgen vinden het heel fijn om met elkaar af te stemmen hoe je omgaat met ongewenst seksueel gedrag als het plaatsvindt. Zodat alle neuzen dezelfde kant op staan en medewerkers concrete handvatten hebben hoe ze het kunnen voorkomen, hoe te handelen als ze het zien gebeuren en hoe zij het beste kunnen omgaan met mensen die iets vervelends meemaken. Steeds meer clubs en festivals nemen contact met ons op omdat zij hun personeel en vrijwilligers goed willen voorbereiden hierop. De Safer Clubbing trainingen zijn een mooie aanvulling op de Ben je oké campagne. Ongewenst seksueel gedrag hoort namelijk niet bij een festivalbezoek of bij een concert. We kunnen er samen voor zorgen dat het niet gebeurt, zodat iedereen een leuke tijd heeft.”